Pogranicze Kultur

[projekt zrealizowany]

Pogranicze Kultur 2008

15.07.2008 – 1.08.2008

Wyprawa Ukraina – Mołdawia w ramach Harcerskiej Akcji Letniej Okręgu Mazowieckiego ZHR

Projekt „Pogranicze Kultur 2008” był projektem, od którego wszystko się zaczęło. Zrealizowaliśmy go jeszcze w harcerstwie jako formę wakacji letnich dla naszych drużyn. „Pogranicze…” realizowaliśmy w zespole: Aga Leśny, Asia Przydatek, Michał Wesołowski, Wanda Gulewicz. Po tej wyprawie, w naszych głowach zaczęła kiełkować myśl, aby zacząć działać razem. Jej owocem były kolejne wyjazdy dla młodzieży, nasze wspólne wyprawy – a dziś jest nim Pracownia Nauki i Przygody.

Projekt „Pogranicze kultur” był skierowany do młodzieży gimnazjalnej i licealnej z Warszawy i Opola. Latem 2008, zabraliśmy 15 nastolatków na wspaniałą wyprawę Ukraina-Mołdawia. Wyruszyliśmy na tereny pogranicza i przenikania się kultur; polskiej (współczesnej), Polaków żyjących na Wschodzie, ukraińskiej, żydowskiej, mołdawskiej. Taka trasa, połączona z wyczynem i służbą (wolontariatem) jest doskonałym pretekstem do samodzielnych poszukiwań etnograficznych, refleksji nad historią ziemi polskiej i co z niej wynika dla współczesnych stosunków w Europie Wschodniej.

Celem naszej wyprawy, poza doskonaleniem umiejętności harcerskich i budowania wzajemnych relacji, było zaznajomienie młodzieży z pracą metodą projektów. Ich zadaniem, w trakcie całego wyjazdu, było stworzenie specjalnego projektu dotyczącego szeroko rozumianego pogranicza. Aby było to możliwe, chcieliśmy aby doświadczyli czym ono jest poprzez; zwiedzanie miejsc ważnych dla różnych krajów i kultur; poznanie kultury i tradycji Ukrainy oraz II Rzeczypospolitej; poznanie kilku zwrotów po ukraińsku i mołdawsku, pieśni w tym języku, zgłębienie tradycji i historii odwiedzanych miejsc (Kamieniec Podolski, Chocim, Lwów, Strycze, itp.); samodzielne poszukiwania etnograficzne; odwiedzenie cerkwi, cmentarza prawosławnego, dyskusje o znaczeniu religii w kształtowaniu się tożsamości narodowej i zachowaniu kultury; rozmowy z polakami żyjącymi w odwiedzanych miejscach.

Ważną częścią wyprawy był wolontariat. Kilka dni z naszego pobytu spędziliśmy w Kamieńcu Podolskim, gdzie zatrzymaliśmy się w jednej z parafii i pomagaliśmy księdzu w organizacji akcji „lato w mieście” dla małych dzieci oraz przy pracach na plebanii. Dla młodzieży była to szansa na lepsze i głębsze poznanie problemów polaków mieszkających na terenie Ukrainy oraz doświadczenie radości z pomocy innym. Ważnym aspektem wolontariatu był fakt, że młodzi ludzie wiedzieli, że dzięki swojej służbie – mniej zapłacą za udział w wyprawie. Cena wyjazdu nie była zaporowa, dzięki pozyskanym dotacjom. Nie byłoby to jednak możliwe, gdybyśmy wszyscy nie podjęli się zobowiązania pomocy innym, w trakcie naszych wakacji.

Zarówno my (kadra) jak i młodzież, uważamy udział w tym projekcie za znaczący w naszym życiu. To niesamowite, ile można dowiedzieć się o kulturze i historii naszego kraju w kilkanaście dni.

Dziś, w gronie zespołu Pracowni, rozważamy powtórzenie podobnej wyprawy.