W naszej organizacji intensywnie pracujemy nad formułą programu wolontariackiego. Od zawsze chcieliśmy, aby był to długofalowy, profesjonalny program, który umożliwia wolontariuszom wgląd i rozwój siebie poprzez działanie na rzecz innych. W praktycznej aplikacji takiego podejścia napotykaliśmy na szereg trudności, które, jak przypuszczam, pojawiają się w wielu organiacjach. Grant z Urzędu M.St. Warszawy na projekt „Wolontariat z przygodą” pozwolił nam na pilotaż ciekawego modelu przygotowania i inicjowania programu wolontariackiego. Wykorzystaliśmy model badania talentów Instytutu Gallupa. Efekty wydają się bardzo obiecujące!
Mierząc się z wyzwaniami jakie niesie powierzchowne postrzeganie wolontariatu, pełne błędnych przekonań, że z jednej strony jest on tożsamy z praktykami studenckimi – a z drugiej strony, że jest to żmudna, nurząca praca np. kwesta – postanowiliśmy w tej edycji programu wolonatriackiego sięgnąć po wysoce specjalistyczne rozwiązanie stosowane w branży HR: model diagnozy talentów Strengths Finder Instytutu Gallupa. Model ten zakłada istnienie 34 talentów, które pozwalają nam zbudować świadomość swoich mocnych stron i predyspozycji. 5 z nich może odpowiadać za dominujące wzorce naszego zachowania, myślenia i odczuwania (Stefańska) i uważa się je za kluczowe. Ważne są też połączenia między poszczególnymi talentami, ponieważ mogą się wzajemnie blokować. Talenty mają też tzw. ciemną stronę, która ujawnia się, kiedy działamy w ich zaprzeczaniu. Model powstał w wyniku wieloletnich badań Marcusa Buckinghama i Donalda O. Cliftona. Obserwując menedżerów dużych organizacji, zauważyli, że niektórzy odnosili sukcesy niezmiennie – niezależnie od powierzanych zadań, a ich sukces nie wynikał ani z charyzmy ani nawet wysokich umiejętności (Bernet). W badaniach wykazali, że skuteczni menadżerowie bazowali na talentach, rozumianych jako powtarzające się wzorce zachowania, myślenia i odczuwania, które mogą znaleźć praktyczne zastosowanie. Poznanie swoich dominujących talentów oraz ich konfiguracji może być bardzo pomocne w budowaniu swojej kariery zawodowej ale również zrozumieniu jaką rolę dana osoba może przyjmować w zespole. W przypadku naszej organizacji chodziło również o to, by koordynatorka wolontariuszy wiedziała, do jakiego rodzaju zadań wolontariusze mają naturalne predyspozycje. Zakładamy, że dzięki temu krócej będą szukać swojego miejsca w organizacji i skuteczniej podejmować działania na rzecz mieszkańców Warszawy oraz innych odbiorców działań naszej organizacji. Koncepcja talentów Gallupa dla wielu naszych wolontariuszy była czymś nowym. W związku z tym, po wykonaniu testu, mieli możliwość spotkania z psycholożką specjalizującą się w interpretacji wyników testu Gallupa w kontekście m.in. rozwoju zawodowego, panią Hanną Ignaczewską z The Gallup Organization Poland. Ze specjalistką pracowała również koordynatorka zespołu wolontariuszy, aby móc spojrzeć na talenty drzemiące w jej zespole całościowo. Wykorzystanie modelu talentów Gallupa otwiera przed organizacją wiele możliwości, ponieważ koncepcja ta, poza oczywistym wymiarem indywidualnym, może przynieść wiele korzyści również w kontekście budowania i zarządzania całym zespołem. Rozszerzenie jej o kolejne komponenty np. koncepcję sił przywódczych zespołów, może pozwolić członkom organizacji zidentyfikować ich indywidualne talenty, przy jednoczesnej diagnozie mocnych stron zespołu. Warsztaty wykorzystujące powyższe koncepcje, jak i uczące liderów zespołów ich używania organizuje m.in. Pracownia Gier Szkoleniowych. Efektem wykorzystania w organizacji podejścia bazującego na poznaniu talentów może być lepsza organizacja pracy zespołów i podział zadań tak, aby zmaksymalizować potencjał zespołu i uzyskać jego zaangażowanie (Pracownia Gier Szkoleniowych). Pełen proces diagnozy wszystkich 34 talentów indywidualnych, a następnie tworzenie mapy talentów w zespole to proces skomplikowany, długotrwały i niezwykle kosztowny. W naszej organizacji udało nam się zrealizować jego wersję minimalną. Każdy z wolontariuszy otrzymał pisemną i ustną diagnozę swoich 5 dominujących talentów oraz miał możliwość rozmowy jak wykorzystać je w działalności wolontariackiej.
Profesjonalny, dobry start
Wydaje się, że nasi wolontariusze bardzo docenili możliwość diagnozy talentów na początku realizacji programu wolontariackiego. W przeprowadzonych wywiadach wskazywali na wartość takiego rozwiązania:
„Poznałam swoje talenty oraz możliwość ukierunkowania siebie m.in dzięki testowi Gallupa. Miałam okazję i powód, by przemyśleć swoją osobę i moje marzenia, potrzeby.”
„Test Gallupa dał mi sporo bardzo ciekawych i przydatnych informacji o sobie.”
Dla nas było to niezwykłe doświadczenie skorzystania z profesjonalnego narzędzia, stosowanego w najlepszych firmach szkoleniowych, do których jako mała organizacja pozarządowa mamy bardzo mały dostęp (czego niezmiernie żałuję). Za nami dopiero pilotaż, przyjdzie czas na ocenę efektywności naszego pomysłu za jakiś czas. Mamy nadzieję, że zastosowanie modelu talentów Gallupa oraz możliwość spotkania się z profesjonalnym doradcą, sprawi, że nasi nowi wolontariusze dużo szybciej stanął się integralną częścią zespołu niż działo się to w ubiegłych latach. Pomoże w tym fakt, że zaczynają z dużo większą świadomością siebie, swoich celów i motywacji działania z nami. Optymistycznie zakończę cytatem z wywiadu z jednym z wolontariuszy:
„Poznałem sporo bardzo barwnych, sympatycznych i wcale nie naiwnych postaci z prawdziwą pasją, co zrobiło na mnie duże wrażenie. Poza tym sam wolontariat daje dużo doświadczenia, jest bardzo ciekawy i nie polega na odwalaniu za kogoś roboty, lecz daje okazję do rozwinięcia się i bardzo ciekawej pracy z ludźmi. Nadal uważam, że większość wolontariatów to ściema, ale ten jeden – w Pracowni Nauki i Przygody – jest naprawdę wyjątkowy”.
Projekt „Wolontariat z przygodą” został sfinansowany ze środków Urzędu M.St. Warszawy. Za pomoc w realizacji projektu bardzo dziękujemy Pani Hannie Ignaczewskiej i Annie Nojek.
Agnieszka Leśny
Bibliografia
Bernet Jolanta, 35 talenty, źródło: http://coaching.focus.pl/praca/34-talenty-546, dostęp z dnia 21.01.2016.
Pracownia Gier Szkoleniowych, http://pracowniagier.com/wspolpraca-zespolow-organizacji-pokaz-warsztatu-przy-wykorzystaniu-gry-slogan-2/, Tworzenie efektywnych zespołów – pokaz warsztatu Talenty wg Instytutu Gallupa, dostęp z dnia 3.01.2016.
Ivanko Tatyana, One simple method to help your child grow up happier, źródło: http://brightside.me/article/one-simple-method-to-help-your-child-grow-up-happier-25055/, dostęp z dnia 3.01.2016.
Stefańska Beata, Gallup, źródło: http://potencjalosobowosci.com/gallup/, dostęp z dnia 3.01.2016.